Posiadanie dobrej historii kredytowej jest jednym z czynników decydujących o zaangażowaniu, jakiego wymaga od klienta bank. Jego zła historia kredytowe, a także jej brak mogą spowodować, że bank odmówi udzielenia lub pożyczenia.

Historia kredytowa – co to jest?

Czym jest historia kredytowa i jak ją budować? To pytanie powinien zadać każdy potencjalny pożyczkobiorca. Pod pojęciem tym rozumie się informacje kredytowe gromadzone m.in. w jednej z najpopularniejszych baz danych, czyli Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Zebrane tam dane opisują naszą współpracę z bankami i innymi instytucjami finansowymi, z którymi posiadamy lub podzialiśmy kredyt gotówkowy, hipoteczny lub pożyczkę. Dzięki nim bank może sprawdzić, czy terminowo spłaciliśmy raty, a jeśli nie, to jak długo się spóźnimy.

Obecnie niektóre firmy pożyczkowe działające poza sektorem bankowym mogą również korzystać z bazy pożyczkobiorców, a także przekazywać do BIK informacje o swoich klientach.

Do bazy BIK-u trafia tak naprawdę każda osoba, która zaciągnęła jakiekolwiek zobowiązanie. Raport miesięczny, informujący o tym, czy spłacamy kredyt w terminie, wysyłany jest również w przypadku debetu na koncie lub użycia karty kredytowej. Informacje o pożyczkach są rejestrowane do momentu spłaty wszystkich zobowiązań. Jeśli terminowo spłaciłeś pożyczkę, w Twoim interesie jest wyrażenie zgody na dalsze przetwarzanie Twoich danych osobowych i przekazywanie tych danych organizacjom, które będą pobierać raport od BIK przy składanych przez nas wnioskach. W przypadku złej historii – nie można jej usunąć na żądanie lub w przypadku odmowy wyrażenia zgody na przetwarzanie danych. Dopiero po pięciu latach od momentu całkowitej spłaty pożyczki lub pożyczki, BIK może usuwać wpisy związane z nieterminową spłatą długów.

Dlatego budowanie odpowiedzialnej historii w BIK to sposób na zwiększenie Twoich szans na otrzymanie pożyczki w przyszłości. A co w przypadku, gdy nigdy nie korzystaliśmy z kredytu ani nawet nie dokonaliśmy zakupu na raty i obawiamy się tzw. zerowej historii kredytowej? BIK nie ma o nas informacji, więc nieco trudniej będzie nam też uzyskać pożyczkę. Wszystko dlatego, że pożyczkodawca absolutnie nie ma pojęcia, czego się od nas spodziewać i czy możemy okazać się godnym zaufania pożyczkobiorcą, który spłaci raty na czas i dotrzyma warunków umowy czy nie.

Oczywiście historia z opóźnieniami nie jest lepsza niż pusta, ale w obu przypadkach bank dokona dokładnej analizy naszej sytuacji.

Historia kredytowa – jakie znaczenie ma dla banku?

Na podstawie Twojej historii kredytowej bank może określić, czy jesteś zaufanym klientem. Chodzi o to, czy stać nas na spłatę i terminowość. Z punktu widzenia pożyczkodawcy przeszłość i teraźniejszość są ze sobą bezpośrednio powiązane. Ponieważ gdy w przeszłości mamy zaległości, istnieje duże ryzyko, że zrobimy to samo teraz.

Tak naprawdę nie ma żadnego znaczenia, czy wnioskujemy o kredyt gotówkowy, czy kredyt hipoteczny – każdy bank zawsze sprawdza historię kredytową i naszą zdolność. Choć w poszczególnych instytucjach sama zdolność kredytowa oceniana jest w różny sposób, to jednak historia kredytowa zawsze jest brana pod uwagę. Jedynym miejscem, gdzie przeszłość kredytowa niekiedy nie ma aż tak dużego znaczenia, są instytucje pozabankowe, choć i one obecnie korzystają z bazy BIK-u. Rzeczywiście traktują one wpisy w historii klientów mniej rygorystycznie niż banki, dlatego osoby ze spłaconymi już długami niekoniecznie na czas, mają większe szanse na uzyskanie pożądanej pożyczki w takich firmach niż kredytu w banku.

Dobra historia kredytowa zwiększa zdolność kredytową i często przyczynia się do szybszej decyzji o otrzymaniu pozytywnej decyzji i lepszych warunków kredytowych. Wręcz przeciwnie, negatywne – może to stać się przyczyną gorszych warunków umowy, a nawet odrzucenia wniosku kredytowego.

Jak sprawdzić zdolność kredytową?

Oprócz historii kredytowej najważniejsza dla banku jest zdolność kredytowa. Jak jest obliczana? To główne czynniki, które ją kształtują w przypadku kredytu gotówkowego:

• wysokość miesięcznych dochodów,
• stabilność sytuacji zawodowej (forma zatrudnienia i czas zatrudnienia),
• inne aktualne kredyty i zobowiązania np. alimenty czy limity w ramach karty kredytowej
• miesięczne wydatki na utrzymanie,
• liczbę osób w gospodarstwie domowym

W przypadku pożyczek zabezpieczonych bank weźmie pod uwagę więcej informacji o pożyczkobiorcy. Na przykład ważna będzie wysokość wkładu własnego.

Wszystko to wpływa na to, czy i na ile możemy sobie pozwolić na comiesięczną spłatę kredytu. Wiele osób zastanawia się, jak oblicza się wypłacalność. Niestety nie ma jednej poprawnej odpowiedzi na to pytanie. Każdy bank posiada własny system oceny zdolności kredytowej. Dlatego warto sprawdzić oferty, bo jeden bank może pożyczyć nam mniej, drugi więcej, a trzeci wcale. Ubiegając się o kredyt gotówkowy, hipoteczny czy konsolidacyjny, pracownicy banku zawsze szacują twoje szanse na otrzymanie kredytu, jednak wniosek trafia następnie do analityka, który dokładnie sprawdza zdolność kredytową kredytobiorcy.

Historia kredytowa a kredyt hipoteczny

Ubiegając się o kredyt hipoteczny mamy pewność, że nasza historia kredytowa zostanie dokładnie sprawdzona i kredyt hipoteczny zostanie przyznany tylko wtedy, gdy będzie pozytywna. To ważne dla banków, ponieważ kredyt hipoteczny to wieloletnie zobowiązanie, więc będą chciały maksymalnie zminimalizować swoje ryzyko kredytowe.

Jeśli przed złożeniem wniosku o kredyt mieszkaniowy korzystaliśmy z określonych produktów finansowych, takich jak kredyt gotówkowy, pożyczka, karta kredytowa lub debet na koncie i spłacaliśmy zaciągnięte zobowiązania w terminie, w BIK znajdą się pozytywne zapisy. Może to przyspieszyć wydanie pozytywnej decyzji w sprawie wniosku.

Problem pojawia się, gdy nie mamy historii, czyli gdy BIK nie przetwarza żadnych informacji o nas. W takiej sytuacji bank nie wiedział, czego się spodziewać. Może to mieć negatywny wpływ na decyzję kredytową – bank może podjąć decyzję o odrzuceniu wniosku lub poprosić klienta o dodatkowe zabezpieczenie, aby zmniejszyć ryzyko. Może też zaproponować gorsze warunki lub zaproponować niższą kwotę pożyczki niż prosimy.

Z drugiej strony, jeśli ubiegamy się o kredyt hipoteczny, a historia jest negatywna, czyli zawiera informacje o opóźnieniach w spłacie lub niespłaconych pożyczkach, nasze szanse na udzielenie hipoteki w tym przypadku spadną do zera.

Jak zbudować pozytywną historię w BIK-u?

Pozytywna historia w BIK jest cenna, ponieważ kształtuje nasz wizerunek jako zaufanego pożyczkobiorcy. Kiedy składamy wniosek mamy większą szansę na uzyskanie od razu pozytywnej decyzji.

Wiemy już, dlaczego dobra historia kredytowa w BIK jest tak ważna, a teraz czas nauczyć się prawidłowo budować historię kredytową. Najlepiej kupować towar na raty lub korzystać z karty kredytowej, a następnie spłacać w określonych w umowie dniach. Dzięki temu zbudujemy historię kredytową w BIK, co jest wygodne przy ubieganiu się o więcej kredytów i pożyczek.

Uważaj jednak, nie pożyczaj za dużo na raz i nie staraj się o to samo zobowiązanie w kilku czy kilkunastu bankach. Każda instytucja finansowa dokona zapytania w  BIK na kwotę zadłużenia, którą aktualnie zaciągamy.