Być może słyszałeś o Biurze Informacji Kredytowej (BIK), gdy starałeś się o kredyt lub pożyczkę w banku. Ten sam temat często pojawia się również w przypadku pożyczek pozabankowych. Chociaż większość firm pożyczkowych współpracuje z BIK, istnieją także takie, które oferują pożyczki bez weryfikacji w tej instytucji, co oznacza, że nie sprawdzają historii kredytowej potencjalnych klientów.

Czym jest Biuro Informacji Kredytowej?

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) zostało założone w 1997 roku przez Związek Banków Polskich oraz banki, zgodnie z postanowieniami artykułu 105 Ustawy Prawo Bankowe. Na mocy tej ustawy BIK ma określone uprawnienia, w tym prawo do korzystania z danych objętych tajemnicą bankową dotyczących kredytów, zarówno niespłaconych, jak i spłaconych z opóźnieniem dłuższym niż 60 dni, przez okres pięciu lat od uregulowania całości zobowiązania, bez konieczności uzyskania zgody klienta.

Jeśli miało miejsce opóźnienie w spłacie kredytu przekraczające 60 dni, informacja o tym znajduje się w BIK. Biuro gromadzi dane nie tylko dotyczące historii kredytowej klientów banków, ale także spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK-ów) oraz niektórych firm udzielających pożyczek pozabankowych. Informacje te obejmują zarówno aspekty negatywne, związane z opóźnieniami w spłacie, jak i pozytywne, dotyczące terminowych spłat kredytów (według BIK ponad 90% zgromadzonych danych to te ostatnie).

Aby przetwarzać i udostępniać te dane, instytucje finansowe wymagają zgody kredytobiorcy, co może mieć wpływ na decyzję dotyczącą udzielenia finansowania. Udostępnione przez BIK dane mogą zaważyć na decyzji banku lub SKOK-u odnośnie przyznania kredytu lub pożyczki.

Zamawiając raport BIK, można sprawdzić przechowywane przez Biuro Informacji Kredytowej dane dotyczące historii kredytowej, w tym ocenę punktową (scoring BIK) oraz historię spłat poprzednich zobowiązań finansowych.

Dowiedz się, dlaczego warto korzystać z BIK >>

Jak długo BIK przechowuje dane?

Dane dotyczące Twoich zobowiązań są przez BIK przetwarzane przez cały okres ich spłaty. Jeśli nie wyrazisz zgody na ich dalsze przetwarzanie po uregulowaniu zobowiązania, nie będą one dostępne dla instytucji, takich jak banki, które chcą sprawdzić Twoją historię kredytową w BIK. Terminowe spłaty kredytów są korzystnym czynnikiem. W związku z tym warto zgodzić się na dalsze przetwarzanie danych przez BIK po zakończeniu spłaty, aby budować pozytywną historię kredytową.

Zgoda na przetwarzanie danych dotyczących konkretnego kredytu może zostać udzielona podczas podpisywania umowy. W takim przypadku BIK udostępnia dane na temat spłaconego kredytu instytucjom finansowym sprawdzającym Twoją historię kredytową przez okres określony w udzielonej zgodzie, który trwa maksymalnie 5 lat lub do momentu jej odwołania (co możesz zrobić w dowolnym momencie).

Możesz także udzielić tzw. zgody ogólnej na przetwarzanie danych dotyczących wszystkich Twoich kredytów. Wystarczy, że skontaktujesz się z Centrum Obsługi Klienta BIK. Taką zgodę możesz wyrazić w dowolnym momencie, nawet podczas spłacania kredytu lub do 5 lat po jego uregulowaniu. Twoja historia kredytowa będzie udostępniana bankom i firmom pożyczkowym przez okres wskazany w zgłoszonej zgodzie (ale nie dłużej niż 5 lat), lub do momentu jej odwołania.

Jeśli jednak nie regulowałeś swojego kredytu terminowo, dane te mogą być przetwarzane przez BIK nawet bez Twojej zgody, jednak przez okres nie dłuższy niż 5 lat, pod warunkiem spełnienia dwóch warunków: opóźnienie w spłacie kredytu musi przekroczyć 60 dni, a upłynąć musi co najmniej 30 dni od powiadomienia przez instytucję finansową, w której masz zaległości, o zamiarze przetwarzania danych dotyczących tego kredytu.

Skąd pochodzą dane w BIK?

Dane przetwarzane i udostępniane przez BIK są pozyskiwane od innych osób zaciągających kredyty lub pożyczki. Te informacje są gromadzone od klientów, którzy wyrazili zgodę na przetwarzanie danych dotyczących ich zobowiązań finansowych, obejmujących zarówno te, które są aktualnie spłacane, jak i te, których spłata została już zakończona.

Jak sprawdzić swoje dane w BIK?

Jeśli planujesz ubiegać się o kredyt i chcesz wcześniej poznać informacje dotyczące swojej historii kredytowej w BIK, istnieje sposób, aby to zrobić. Pierwszym krokiem jest założenie konta w Biurze Informacji Kredytowej. Po założeniu konta będziesz mógł zamówić pojedynczy raport BIK lub pakiet sześciu raportów wraz z usługą Alertów BIK.

O co chodzi z „czyszczeniem” BIK?

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) pełni funkcję zbierania, przechowywania i udostępniania danych przekazywanych przez banki, SKOK-i oraz większość firm udzielających pożyczek. Stąd określenie „czyszczenie BIK” jest nieprecyzyjne, gdyż BIK nie manipuluje danymi otrzymywanymi od kredytodawców.

Na rynku polskim istnieją firmy, które twierdzą, że potrafią „wyczyścić” BIK. Ich działania zazwyczaj polegają na analizie sytuacji klienta oraz negocjacjach z bankiem lub SKOK-iem. Ich celem jest usuwanie negatywnych wpisów z historii kredytowej klienta. W większości przypadków jednak nie jest to możliwe. Dlaczego?

Informacje o opóźnieniach w spłacie trafiają do BIK, gdy spełnione są dwa warunki:

1. Opóźnienie w spłacie wynosi ponad 60 dni.
2. Minęło co najmniej 30 dni od momentu poinformowania kredytobiorcy o przetwarzaniu jego danych bez zgody przez okres 5 lat po spłacie długu.

Przez ten okres dane nie mogą być usuwane z bazy BIK. Po jego upływie klient ma prawo wystąpić o usunięcie danych. Prośbę tę składa się jednak nie do BIK, lecz do instytucji, która udzieliła finansowania. BIK nie dokonuje zmian w danych samodzielnie, lecz aktualizuje je na podstawie informacji przekazanych przez instytucje współpracujące.

Istnieją także inne sytuacje, w których można wystąpić o usunięcie lub poprawienie danych w BIK – więcej informacji na ten temat znajdziesz dalej.

W jaki sposób więc firmy oferujące „czyszczenie BIK” mogą pomóc? Przedstawię to na przykładzie jednej z nich. Twierdzi ona, że „proces usuwania negatywnych wpisów z raportu BIK przeprowadzimy w trzech prostych i wygodnych krokach”.

Pierwszym krokiem jest pozyskanie raportu BIK. Omówiliśmy już, w jaki sposób można to zrobić w naszym artykule „Jak sprawdzić, czy jestem w BIK?”

Drugi etap to analiza otrzymanego raportu. Firma podkreśla, że samodzielne zrozumienie jego zawartości może być wyzwaniem. Nie zgadzam się z tą opinią. Raport BIK jest zwykle zwięzły i łatwy do zinterpretowania. Zawiera informacje o:

• Wszystkich Twoich aktualnych zobowiązaniach finansowych, takich jak kredyty (w tym informacje o saldzie, ratach, historii spłat, oraz ewentualnych wakacjach kredytowych).
• Innych zobowiązaniach finansowych, np. fakturach za media, które są zgłaszane do BIG InfoMonitor.
• Zapytaniach kredytowych skierowanych do BIK (zawierające informacje o podmiocie, wnioskowanej kwocie kredytu i rodzaju zobowiązania).
• Twoim wskaźniku sytuacji płatniczej, co pozwala zorientować się, czy masz opóźnienia w płatnościach.

Raport zawiera również tzw. scoring BIK, czyli punktację kredytową, wraz z wyjaśnieniem czynników wpływających na tę ocenę.

W razie trudności z interpretacją danych w raporcie, istnieje możliwość kontaktu z Centrum Obsługi Klientów BIK (telefonicznie, mailowo lub listownie).

Trzeci krok to poprawa swoich danych w BIK. Można to zrobić samodzielnie. Usunięcie informacji o zaległościach w spłacie staje się możliwe po 5 latach od ich uregulowania. Inne sytuacje, w których można wystąpić o korektę danych, zostaną omówione dalej.

Warto również pamiętać, że usługi firm zajmujących się „czyszczeniem BIK” zazwyczaj są płatne. Na jednej ze stron tego typu firmy cena za usługę „czyszczenia BIK” wynosi 47 zł za wpis.

Podsumowując, poprawa historii kredytowej w BIK (a właściwie jej uporządkowanie) jest możliwe tylko w określonych przypadkach. Zawsze można to zrobić samemu, a w razie wątpliwości Centrum Obsługi Klientów BIK służy pomocą. Należy jednak pamiętać, że to nie BIK dokonuje zmian, lecz instytucja zgłaszająca aktualizację danych.

Czy można skasować swoje dane z BIK?

Wcześniej omówiliśmy, że informacje o kredytach spłacanych z opóźnieniem mogą być usuwane z BIK po 5 latach od pełnej spłaty zadłużenia.

Istnieją także inne dwie okoliczności, w których możesz wystąpić o usunięcie lub poprawienie danych w BIK.

Pierwsza z nich dotyczy usunięcia danych z BIK po uregulowaniu kredytu, czyli wycofania zgody na przetwarzanie informacji o uregulowanym kredycie (przy założeniu, że spłata kredytu była terminowa). Należy jednak pamiętać, że pozytywna historia kredytowa jest czymś, czym warto się poszczycić. Z tego powodu nie zaleca się odwoływania zgody na przetwarzanie danych.

Drugą sytuacją jest korekta błędnych lub nieaktualnych danych, które znalazłeś w swoim raporcie kredytowym.

Prośbę o usunięcie danych z BIK lub ich poprawę należy złożyć w instytucji, która udzieliła finansowania.

Jak oczyścić historię w BIK?

Posiadanie pozytywnej historii kredytowej w BIK może zwiększyć Twoje szanse na uzyskanie finansowania. Z kolei negatywne wpisy w BIK mogą skutkować odmową kredytu przez bank.

Zanim więc złożysz wniosek o kredyt, warto sprawdzić, jakie informacje na Twój temat znajdują się w bazie BIK. Raport dotyczący Twojej historii kredytowej możesz pobrać ze strony internetowej Biura Informacji Kredytowej. Jeśli zauważysz w nim jakiekolwiek błędy, możesz zwrócić się do banku z prośbą o ich korektę, czyli o rzeczywiste oczyszczenie BIK. Warto jednak pamiętać, że opóźnienia w spłacie przekraczające 60 dni zostaną zarejestrowane w BIK i nie można ich usunąć, jeśli są zgodne z faktycznym przebiegiem spłaty.

Jak oczyścić BIK samodzielnie?

Jeśli zauważysz, że wpisy dotyczące Twoich zobowiązań w raporcie BIK są nieaktualne lub nieprawdziwe, możesz złożyć wniosek o ich poprawienie, aby odzwierciedlały rzeczywistość.

Należy pamiętać, że wniosek o korektę danych w BIK należy składać bezpośrednio w banku lub SKOK-u, z którymi zawarłeś umowę kredytową lub pożyczkową, a nie w Biurze Informacji Kredytowej. Wynika to z faktu, że BIK jest jedynie administratorem danych i nie ma możliwości samodzielnej ich modyfikacji. Wystarczy wysłać pismo do odpowiedniego banku, firmy pożyczkowej lub innej instytucji. Jak długo trwa taka procedura? To zależy od polityki konkretnej instytucji finansowej w tego typu przypadkach. Bank lub SKOK, po weryfikacji Twojego wniosku, przekazują odpowiednie informacje do BIK, które dokonuje zmian w swojej bazie danych.

Proces Czyszczenia BIK – Krok po Kroku

Aby oczyścić swoje dane w BIK samodzielnie, należy podjąć kilka prostych kroków:

1. Pobierz raport dotyczący Twojej sytuacji kredytowej ze strony internetowej BIK.
2. Zweryfikuj informacje zawarte w raporcie.
3. Jeśli zauważysz, że dane w BIK dotyczące Ciebie są nieaktualne lub błędne, złożysz wniosek o ich poprawienie do odpowiedniego banku lub firmy pożyczkowej.
4. Oczekuj na odpowiedź wraz z reakcją Biura Informacji Kredytowej.

W rzeczywistości cały proces czyszczenia BIK nie jest zbyt skomplikowany, a zaczyna się od złożenia wniosku w banku, SKOK-u lub firmie pożyczkowej.

Jak złożyć wniosek o usunięcie z BIK – co powinien zawierać?

Wniosek o usunięcie z BIK lub korektę nieaktualnych lub nieprawidłowych danych możesz przesłać do banku, gdy już spłaciłeś umowę kredytową, a informacje o zobowiązaniu są widoczne w części ogólnej raportu, dostępnej dla innych banków, oraz kiedy spłata odbywała się terminowo.

Wniosek skierowany do banku w sprawie usunięcia z BIK lub korekty danych zawartych w bazie BIK powinien zawierać następujące elementy:

Twoje dane osobowe, wraz z numerem PESEL, Twój adres zamieszkania, dane adresata, numer klienta (identyfikator) i numer umowy kredytowej, nagłówek (np. cofnięcie zgody na przetwarzanie danych osobowych lub poprawienie nieaktualnych i niezgodnych z rzeczywistością wpisów w BIK), treść wniosku, w którym jasno wyrażasz prośbę o modyfikację lub usunięcie określonych wpisów, podpis.

Firmy oferujące „czyszczenie BIK” – dlaczego nie warto z nich korzystać?

Przede wszystkim należy zadać sobie pytanie, dlaczego płacić za usługę, gdy można samodzielnie pobrać raport BIK i bezpłatnie skorygować lub usunąć zawarte w nim dane. Konieczne będzie jedynie poświęcenie trochę czasu na przejrzenie raportu BIK, analizę wpisów dotyczących historii kredytowej oraz ewentualne złożenie wniosku o usunięcie lub poprawę odpowiednich danych w BIK.

Korzystanie z usług firm oferujących „czyszczenie BIK” nie ma sensu, ponieważ nie są one w stanie usunąć wpisów, które zostały słusznie zarejestrowane w bazach danych BIK przed upływem 5 lat od spłaty kredytu. Często więc takie usługi sprowadzają się jedynie do wyłudzania pieniędzy.

Sprawdź: Biura informacji kredytowej – czym się od siebie różnią? >>

Ile kosztuje czyszczenie BIK?

Jeśli zastanawiasz się nad kosztem oczyszczania BIK, firmy oferujące tego rodzaju usługi zwykle ustalają opłaty na poziomie co najmniej kilkuset złotych. Niemniej jednak, w przypadku negatywnych wpisów w Twojej historii kredytowej, ich skuteczność może być ograniczona. Dodatkowo, jeśli zauważysz jakiekolwiek błędy w raporcie BIK lub upłynie termin, w którym instytucja ma prawo przetwarzać Twoje dane bez Twojej zgody, będziesz mógł samodzielnie zwrócić się do banku lub SKOK-u z prośbą o odpowiednie korekty.

Ostatecznie, posiadanie „czystego” BIK głównie zależy od Twoich działań. Regularne spłacanie zobowiązań wobec banków, SKOK-ów lub firm pożyczkowych oraz unikanie nadmiernego zadłużania się będą miały pozytywny wpływ na Twoją ocenę w BIK. Kiedy pojawią się wątpliwości co do Twoich danych, warto bezpośrednio skontaktować się z Biurem Informacji Kredytowej, gdzie pracownicy służą pomocą w rozwiązywaniu problemów.