Jakie są rodzaje zleceń giełdowych?

Na początku zastanówmy się, czym jest zlecenie giełdowe. Jest to nic innego jak instrukcja, jaką inwestor przekazuje swojemu brokerowi lub platformie transakcyjnej, aby dokonać odpowiedniej operacji na giełdzie. Każda transakcja to w istocie zlecenie.

Określając warunki konkretnego zlecenia, masz możliwość kontrolowania, w jaki sposób i kiedy transakcja zostanie wykonana. Możesz upewnić się, że będzie zgodna z Twoimi preferencjami i strategią inwestycyjną.

Do najczęściej spotykanych zleceń giełdowych należą:

Zlecenia rynkowe – są to polecenia kupna lub sprzedaży danego aktywa po najlepszej cenie dostępnej na rynku w danym momencie. Jest to najprostszy i najpopularniejszy rodzaj zleceń. Zysk inwestora opiera się tutaj na zasadzie kup taniej, sprzedaj drożej.

Wśród zleceń rynkowych wyróżnia się zlecenia PKC (po każdej cenie) oraz zlecenia PCR (po cenie rynkowej).

Zlecenia rynkowe są zalecane w sytuacjach, gdy priorytetem jest szybkie wejście na rynek i zajęcie pozycji, a nie osiągnięcie określonej ceny. Kontrola nad dokładną ceną realizacji transakcji jest w tym przypadku ograniczona.

Zlecenia z limitem cenowym (ang. „Limit Orders”) – pozwalają na określenie konkretnej ceny, po której chcesz kupić lub sprzedać aktywo. W przypadku zakupu, będzie to maksymalna cena, jaką jesteś skłonny zapłacić, a w przypadku sprzedaży – minimalna cena, jaką jesteś skłonny zaakceptować.

Zlecenia limit są realizowane tylko wtedy, gdy rynkowy kurs aktywa osiągnie lub przekroczy ustalony przez Ciebie poziom. Jeśli ten limit nie zostanie osiągnięty, Twoja transakcja pozostanie niezrealizowana, co oznacza utratę możliwości kupna lub sprzedaży.

Zlecenia Stop (ang. „Stop Order”) – są to instrukcje do wykonania transakcji kupna lub sprzedaży po cenie rynkowej, gdy cena aktywa przekroczy określony poziom, poza którym inwestor nie chce narażać się na dalsze straty. Najbardziej znane w tej kategorii są zlecenia Stop Loss i Stop Limit.

Ustawienie automatycznych zleceń Stop-Loss pozwala na ograniczenie potrzeby stałego monitorowania rynku, dzięki czemu możesz skupić się na innych aspektach, takich jak analiza fundamentalna aktywów w portfelu lub opracowanie własnej strategii długoterminowej.

Czym różnią się Stop Loss i Stop Limit i kiedy ich używać?

Choć Stop Loss i Stop Limit pełnią podobną funkcję – kontrolują cenę, po jakiej dokonywana jest transakcja – istnieje istotna różnica techniczna między nimi.

Po osiągnięciu ustalonego poziomu Stop, zlecenie Stop Loss staje się zwykłym zleceniem rynkowym, co oznacza, że zakup lub sprzedaż są dokonywane po aktualnym kursie rynkowym. Natomiast w przypadku zleceń Stop Limit trader określa dwa poziomy: cenę Stop, która aktywuje zlecenie, oraz cenę limit, po której transakcja ma być zrealizowana.

Zlecenia Stop Loss i Stop Limit mogą być używane zarówno do ochrony pozycji długich, jak i krótkich na danym aktywie. W przypadku pozycji długiej, gdzie oczekujesz wzrostu ceny aktywa, możesz zabezpieczyć się przed stratami wynikającymi z jej spadku poprzez zlecenie sprzedaży Stop. Natomiast posiadając pozycję krótką, gdzie liczysz na spadek ceny instrumentu, zlecenie kupna Stop ochroni Cię przed jej wzrostem powyżej akceptowalnego poziomu.

Oba rodzaje zleceń pozwalają na handel na giełdzie bez konieczności ciągłego monitorowania ceny aktywów. Ich zastosowanie zapewnia dyscyplinę w strategii inwestycyjnej i umożliwia oszacowanie ryzyka finansowego.

Po przekroczeniu ceny Stop zlecenie Stop Loss jest natychmiast realizowane, natomiast zlecenie Stop Limit wymaga, aby przed wykonaniem cena osiągnęła określony poziom limitowy. Wybór odpowiedniego zlecenia zależy od konkretnej sytuacji na rynku.

Korzyści z używania zleceń typu „Stop” są liczne. Dzięki nim możesz:

• Łatwiej ocenić poziom ryzyka,
• Zabezpieczyć swoje pozycje przed niekorzystnymi zmianami cen,
• Zautomatyzować transakcje na giełdzie i skupić się na innych aspektach inwestowania,
• Uchronić się przed podejmowaniem decyzji pod wpływem paniki,
• Nauczyć się dyscypliny i analitycznego podejścia do inwestycji.

Zlecenia typu „Stop” a poślizg cenowy

Poślizg cenowy (ang. „slippage”) to różnica między ceną oczekiwaną przez inwestora a rzeczywistą ceną transakcji. Może być spowodowany wysoką zmiennością rynku, trudnościami w znalezieniu kontrahenta lub kwestiami technicznymi.

Ryzyko poślizgu cenowego istnieje w przypadku zleceń typu Stop Loss. Fakt, że po osiągnięciu określonego limitu przekształcają się one w zlecenia rynkowe, może prowadzić do sytuacji, w której cena transakcji będzie gorsza od założonej.

Takiego ryzyka nie ma w przypadku zleceń Stop Limit, ponieważ transakcja nie zostanie zrealizowana po cenie gorszej niż ustalona.

Wskazówka: Aby ochronić się przed poślizgiem cenowym, sprawdź, czy wybrane aktywo posiada wystarczającą płynność.

Jak ustalić poziom cenowy w zleceniach typu „Stop”?

To, na jakim poziomie ustalisz limit cenowy w zleceniach „Stop”, zależy od Twoich indywidualnych celów, strategii inwestycyjnej oraz od tego, czy zamierzasz otworzyć pozycję krótką (sprzedażową) czy długą (zakupową).

Wybierając odpowiedni poziom do nałożenia limitu cenowego, weź pod uwagę trzy kluczowe aspekty: rozmiar transakcji, własną tolerancję ryzyka oraz odstęp między aktualnym kursem a ceną docelową Stop. Te elementy są ze sobą powiązane, a zdefiniowanie dwóch z nich pomoże Ci określić trzeci.

Możesz zatem:

• Wybrać odstęp cenowy i poziom ryzyka, a następnie określić ilość aktywa objętego transakcją.
• Wybrać odstęp cenowy i wielkość transakcji, a następnie określić poziom ryzyka.
• Wybrać poziom ryzyka i wielkość transakcji, a następnie określić najlepszy odstęp cenowy.

Definiując poziom ryzyka, jakie jesteś skłonny podjąć, pamiętaj o możliwości poślizgu cenowego, który może wpłynąć na Twoje przewidywania.

Przykład:

Załóżmy, że decydujesz się kupić 100 akcji Amazon po kursie 116 USD za akcję i ustawiasz odstęp cenowy 3 dolary poniżej, na poziomie 113 USD. Ile ryzykujesz? Mnożąc 100 przez 3, otrzymasz 300 USD – tyle pieniędzy możesz stracić, ustawiając zlecenie Stop Loss.

Aby najlepiej zdefiniować limit cenowy, możesz skorzystać z analizy technicznej lub analizy fundamentalnej. Analiza techniczna uwzględnia wskaźniki i trendy rynkowe, podczas gdy analiza fundamentalna koncentruje się na wynikach finansowych spółki, sytuacji w jej sektorze branżowym oraz ogólnych warunkach gospodarczych.

Wysoka zmienność rynku, z jaką często się spotykamy (np. w czasie pandemii koronawirusa), to również czynnik, który powinieneś wziąć pod uwagę przy decydowaniu, jak blisko lub daleko od aktualnej ceny ustawić swój limit. Pomoże to zmniejszyć potencjalne straty.

Co to jest „Trailing Stop” i jakie są jego zalety?

„Trailing Stop” (TS) to specyficzny rodzaj ochronnego zlecenia typu „stop”, który warto wziąć pod uwagę. W przeciwieństwie do klasycznego stopu, TS nie tylko zabezpiecza przed stratą, ale również chroni wypracowany dotychczas zysk, pozwalając na jego dalszy wzrost.

Jak działa TS? Wyobraź sobie, że kupiłeś akcje Wells Fargo po kursie 200 dolarów, a odstęp ustawiłeś na poziomie 15 dolarów. Jeśli cena akcji spadnie do 185 USD, zlecenie „Trailing Stop” zadziała jak klasyczne zlecenie Stop Loss i akcje zostaną sprzedane.

Jednak gdy cena wzrośnie, odstęp automatycznie przesunie się do nowego, wyższego poziomu. Na przykład, jeśli cena wzrośnie do 210 USD, odstęp przesunie się z 185 USD na 195 USD. W przypadku dalszego wzrostu ceny, odstęp będzie się za nią przesuwał, umożliwiając optymalizację zysku przy jednoczesnej ochronie przed stratami.

Zlecenia Stop Limit jako okazja do wejścia na rynek w jego punktach zwrotnych

Punkty zwrotne na rynku giełdowym to poziomy cenowe, po osiągnięciu których rynek zaczyna zmieniać kierunek. Dzięki automatycznie uruchamianym zleceniom Stop Limit, masz możliwość dostosowania swojego wejścia na rynek do tych punktów, co pozwala na zakup po korzystniejszej cenie i sprzedaż po lepszej, zanim trend się odwróci.

Jeśli jesteś zainteresowany tzw. inwestowaniem kontrariańskim i przewidujesz, że rynek będzie poruszał się w kierunku odwrotnym, niż sugerują dominujące nastroje, możesz wykorzystać historyczne punkty zwrotne, aby „drogo kupić i tanio sprzedać”.

Przyjrzyj się, jak trend cenowy kilkakrotnie zmieniał kierunek. W przypadku rosnącego trendu, typową strategią byłoby ustawienie zlecenia sprzedaży Stop na poziomie około 500p (czyli tam, gdzie kurs w przeszłości osiągnął swoją najwyższą wartość), zakładając, że powyżej tego poziomu trend się odwróci.

Natomiast przy podejściu kontrariańskim założenie jest odwrotne – że trend nie odwróci się na poziomie 500p, lecz będzie nadal wzrastał. W takim przypadku logiczne byłoby ustawienie zlecenia kupna Stop w okolicy tej ceny. Choć z perspektywy innych inwestorów może się to wydawać drogie.

Jak widać, czasem kupowanie drogo może być równie racjonalne, co kupowanie tanio – wszystko zależy od oceny sytuacji na rynku. Szczegółowe różnice między inwestowaniem trendowym a kontrariańskim omówimy w kolejnych artykułach.

Pamiętaj, że dokładna analiza rynku i danych historycznych jest kluczowa, niezależnie od tego, czy postępujesz zgodnie z trendem, czy przeciwko niemu. W tym celu warto skorzystać z narzędzi takich jak poziomy wsparcia i oporu czy wskaźniki wyprzedzające.

Rodzaje zleceń giełdowych – podsumowanie

Podczas wybierania zlecenia giełdowego warto dostosować jego rodzaj do obecnej sytuacji na rynku. Wypróbuj zautomatyzowane i wygodne zlecenia Stop Loss oraz Stop Limit. Dzięki nim możesz zredukować potencjalne straty, zdobyć potrzebną na giełdzie dyscyplinę oraz ograniczyć ryzyko inwestowania pod wpływem emocji.